اباحه اخص

اباحه اخص

اباحه اخص به چه معناست؟

اباحۀ اخص در جایی است که رخصت مکلّف در انجام دادن یا ترک فعل ناشی از نظر شارع مبنی بر ترجیح نداشتن انجام دادن یا ترک فعل باشد. بنابراین، اباحه به معنای اخص از احکام تکلیفی است. به عبارتی واضح تر از محقق حلی بیان کنم تا بحث واضح شود: در کتاب معارج الاصول ص۴٨ آمده که: اباحه تکلیفی که از آن به اباحه خاصه، اباحه به معنای اخص، اباحه صرف و اباحه محض نیز تعبیر می‌شود از احکام پنچگانه تکلیفی و مقابل وجوب، حرمت، استحباب و کراهت است که دلالت بر تخییر مکلّف بین انجام عمل و ترک آن، بدون ترجیح یکی بر دیگری، می‌کند، در نتیجه هیچ ستایش و نکوهشی بر انجام و ترک، مترتّب نمی‌گردد.

✅مثال: خداوند می‌گوید از طعام اهل کتاب بخورید که ترک و فعل آن ترجیح بر دیگری ندارد. البته این فقط صرف مثال است لا غیر

✅نکته: فرق بین اباحه به معنای اخص و اباحه به معنای اعم این است که اباحه به معنای اخص، از احکام تکلیفی است؛ یعنی انجام عمل و ترک آن، هیچ یک بر دیگری رجحان نداشته، بلکه هر دو نزد شارع مساوی است؛ ولی دایره شمول اباحه به معنای اعم، بیش از اباحه به معنای اخص است و علاوه برافعال مباح، مستحبات و مکروهات و واجبات را نیز شامل می‌گردد.